Spiegeltje, spiegeltje aan de wand…

Ken jij jezelf?

Als je in je loopbaan stappen wilt nemen, is het belangrijk dat je jezelf goed kent. Je moet namelijk anderen laten weten wat ze van jou kunnen verwachten. Nu denkt de doorsnee mens: ik ken mijzelf al mijn hele leven! Dat is natuurlijk ook zo, maar de meeste mensen kennen vooral het eigen perspectief op zichzelf. Ken je ook het perspectief dat anderen hebben, weet je hoe anderen werkelijk over je denken?

En afgezien van het perspectief van anderen, weet je voldoende over je eigen vaste patroon? Weet je bijvoorbeeld ook wat je neiging is als jij onder (tijds-)druk komt te staan? Hoe zelfbewust ben je dan van je handelen? En ben je dan vervolgens ook nog in staat om je vaste patroon om te buigen en bijvoorbeeld te kiezen om ander gedrag in te zetten? Kijk eens wat vaker in de spiegel – en dan doelen we niet op die van de kapper! Een aantal methoden hoe je je zelf beter leert inschatten.

Eén op één
Ik heb vaak mensen in de praktijk horen zeggen: “Ik weet precies hoe mijn baas/mijn partner/mijn omgeving over mij denkt” evenals “Ik heb geen geheimen voor mijn mensen”. Toch kwam ik er achter dat dat niet altijd op gaat. Want waarom was ik dan als loopbaan-adviseur degene die “het slechte nieuws” bracht: “Ik merk dat je jezelf ziet doorgroeien naar het volgende niveau. Hoe denkt je baas erover? Je zegt dat je denkt dat hij je ziet doorgroeien tot het volgende niveau. Helaas, je baas gaf onlangs bij ons aan dat hij je niet ziet doorgroeien tot het volgende niveau. Jammer dat hij jou dat niet zelf heeft verteld.” Mensen vragen niet altijd rechtstreeks om feedback. En als ze het wel doen, nemen ze vaak genoegen met enkele antwoorden, wat ongetwijfeld naar waarheid is uitgesproken, maar wellicht toch ook de halve waarheid is…. Want veel mensen vinden het prima om in algemene zin feedback te geven en vooral de makkelijke positieve punten te noemen. Kortom, het komt er in een regulier gesprek niet altijd van om tot de werkelijke ontwikkelpunten te komen.  Advies: wil je je zelf beter leren kennen, neem dan de tijd voor een eerlijk gesprek.

Diverse passpiegels
Je kunt jezelf natuurlijk ook heel gericht “doorlichten” door een competentie-test doen. Een dergelijke test geeft een analyse van jouw potentie en talenten: wat heb je aan talenten in huis? In hoeverre je dat ook daadwerkelijk laat zien in de praktijk, is niet altijd duidelijk. Mijn tip: spreek de analyse door met je baas bijvoorbeeld en vraag gericht: benut jij wel alles wat je in huis hebt? Heb je geen baas (omdat je bijvoorbeeld eigen baas bent), dan kun je hiervoor iemand in je omgeving kiezen die goed zicht heeft op je functioneren of een professional kiezen, die met de juiste vragen jou nog meer zicht geeft op jezelf.

Ook kun je voor een 360 graden feedback analyse kiezen. Met deze methode geven allerlei mensen in je (werk-) omgeving antwoord op de (digitale) vragen die ze over jouw functioneren krijgen. Het is daarbij natuurlijk wel van belang dat je goed kiest wie je deze vragen voorlegt. Als je alleen je maatjes vraagt, krijg je een ander beeld terug dan wanneer je het ook vraagt aan mensen met wie je een mindere relatie hebt. Het kan zeer interessant zijn om juist hún beeld van jou te krijgen: Hoe denken ze over je? Hoe kom je over? Wat kun je verbeteren? Een dergelijke 360 graden feedback analyse kun je zowel online doen, als bij diverse adviesbureaus aangevraagd worden. Bij de meeste adviesbureaus krijg je behalve een rapportage, ook een nagesprek, waarbij de resultaten van de analyse goed met je worden doorgesproken, al dan niet gevolgd door bruikbare tips over je functioneren! Kortom, diverse manieren om meer zicht op jezelf te krijgen.

Annemieke van der Knaap, sinds 2005 loopbaan-adviseur bij een overheidsorganisatie.